Những Điều Bạn Chưa Biết Về Các Nốt Nhạc Trên Đàn Organ

Âm nhạc là một môn nghệ thuật, giúp con người thoải mái và thư giãn sau những giờ học tập và làm việc căng thẳng. Bạn sẽ cảm thấy bản thân mình được nhẹ nhõm hơn khi chính mình hòa vào bài hát bằng cách tự đánh nên những nốt nhạc đó. Hiểu được điều đó, Trung tâm WElearn gia sư đã tổng hợp lại những thông tin cơ bản về các nốt nhạc trên đàn organ như: Khuông nhạc là gì?, Các ký hiệu trên khuông nhạc, Các ký hiệu cơ bản trong âm nhạc, Dấu hóa trong âm nhạc,… Cùng theo dõi nhé!

>>>> Xem thêm: Gia sư dạy đàn Organ tại nhà

1. Khuông nhạc là gì?

Là tập hợp gồm có năm dòng kẻ ngang song song và đều nhau và tạo thành 4 khe nhạc.

Độ cao của nốt nhạc tăng từ hàng kẻ dưới cùng đến trên cùng. Dòng dưới cùng được đếm là dòng thứ nhất và dòng trên cùng là dòng thứ 5

• Dòng đầu tiên từ dưới lên trên là của nốt Mi
• Khe giữa dòng 1 và dòng 2 là của nốt Fa
• Dòng thứ 2 là Sol
• Khe giữa dòng thứ 2 và thứ 3 là La
• Nốt trên Dòng thứ 3 là Si

Ngoài 5 dòng kẻ chính thì có các dòng kẻ phụ, các dòng kẻ này nằm ngoài khuông nhạc. và chỉ xuất hiện khi có nốt nhạc.

Dòng kẻ phụ đầu tiên từ dưới tính lên đó là nốt ĐÔ, nốt nằm giữa đường kẻ phụ thứ 1 và dòng kẻ thứ 1 là nốt RÊ.

2. Các ký hiệu trên khuông nhạc

2.1. Khuông nhạc (Stave/Staff):

Là một khung dùng để chứa các nốt nhạc, các ký hiệu. Gồm 5 dòng và 4 khe ứng với các độ cao khác nhau. Và các cao độ này chỉ được xác định trên một khuông nhạc khi xuất hiện các Khoá Nhạc (Cleff)

2.2. Dòng kẻ phụ (Ledger Line):

Dùng để viết các nốt nhạc không nằm trong khuông nhạc. Được đặt trên hoặc dưới khuôn nhạc tùy vào độ cao của nốt nhạc.

2.3. Vạch nhịp (Bar Line):

Chia bản nhạc ra thành nhiều ô nhạc -> ô nhịp. Trong mỗi ô nhịp có quy định số phách.

3. Các ký hiệu cơ bản trong âm nhạc: Khóa nhạc

Tiếp theo, mình sẽ cùng tìm hiểu về những ký hiệu liên quan đến khoá nhạc nhé:

3.1. Khoá Sol (Treble Clef):

Xuất hiện trong tất cả các bản nhạc, được sử dụng cho giọng hát và những nhạc cụ có âm khu cao.

3.2. Khoá Fa (Bass Clef):

Dòng kẻ nằm giữa hai dấu chấm chính là nốt để xác định tên của khoá nhạc này, đó chính là nốt Fa. Khoá này viết cho những những nốt thấp, trầm và thường xuất hiện một cặp với Khoá Sol, cả hai đại diện cho các tầng cao và trầm trong âm nhạc.

4. Dấu hóa trong âm nhạc (Key Signature)

Các dấu hóa trong âm nhạc thường gặp

4.1. Dấu thăng (Sharp):

Tăng cao độ của nốt nhạc liền trước nó lên ½ cung.

4.2. Dấu giáng (Flat):

Giảm cao độ của nốt nhạc liền trước nó xuống ½ cung.

4.3. Dấu bình (Natural):

“Vô hiệu hóa” chức năng của dấu giáng và dấu thăng

4.4. Dấu thăng kép (Double Sharp):

Tăng cao độ của nốt nhạc đứng trước nó lên 1 cung.

4.5. Dấu bình kép (Double Flat):

Giảm cao độ của nốt nhạc xuống 1 cung.

5. Một số ký hiệu đặc biệt

Staccato

Khi thấy dấu chấm ở trên đầu một nốt nhạc, bạn phải hát nốt đó nảy hơn -> rút gọn trường độ của nốt đó lại hát gọn lại nhưng không được thay đổi tốc độ của bài nhạc

Dấu chấm dôi (Dotted Note):

Khi dấu chấm nằm ở kết bên nốt nhạc, bạn hiểu rằng trường độ của nốt đó phải được khéo dài nửa giá trị của nốt đứng trước nó.

Dấu mắt ngỗng (Fermata):

Khi xuất hiện dấu này ở trên một nốt nhạc nào đó, bạn có thể ngân dài tùy thích nốt nhạc đó,

Nốt Hoa Mỹ (Grace Note/Acciaccatura):

Nốt hoa mỹ có trường độ rất ngắn. Giống như chúng ta chỉ hát lướt qua và tập trung chủ yếu ở nốt đi chung với nó vậy.

Trường độ ngắn, hát lướt qua và chỉ tập trung vào phần nốt đi kèm với nó.

6. Bàn phím đàn Organ

Một bàn phím piano tiêu chuẩn có 88 phím và được chia thành 2 nhóm phím

• Nhóm phím trắng gồm có 52 phím
• Nhóm phím đen có 36 phím.  

Phím bắt đầu trên bàn phím piano là phím A (phím la) và kết thúc bởi phím C (phím đô).

7. Vị trí nốt nhạc

Tương tự như các loại nhạc cụ khác thì các nốt nhạc cơ bản trên đàn organ cũng bao gồm 7 nốt nhạc Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si, Do

Trên đàn sẽ có chùm 2 phím đen và chùm 3 phím đen. Nốt rê sẽ bắt đầu ở giữa 2 chùm phím đen. Và bên trái nốt Rê là nốt Đô, bên phải nốt Rê là nốt Mi.

Các nốt đen trên đàn tương ứng với nốt thăng và nốt giáng.

• Phím đen nằm giữa 2 phím Đô và Rê sẽ là Đô thăng hoặc rê giáng
• Phím đen nằm giữa 2 phím Rê và Mi sẽ là Rê thăng hoặc Mi giáng

Ở chùm 3 phím đen, tính từ trái sang

• Phím đen đầu tiên sẽ là Fa thăng(Sol giáng)
• Phím thứ 2 sẽ là Sol thăng (La giáng)
• Phím thứ 3 là nốt La thăng (Si giáng) 

8. Cách ghi nhớ vị trí trên đàn Organ

Để nhớ được vị trí các nốt nhạc trên đàn, trước tiên bạn phải thuộc 7 nốt nhạc trên khuông nhạc theo thứ tự Đồ, rê, mi, fa, sol, la, si, đô.

Tiếp theo, trước khi bắt tay vào tập đánh một bài nào đó, bạn cần đọc sơ nốt nhạc qua 1 lượt, kết hợp với việc nhẩm giai điệu bằng cách đập nhịp nhiều lượt. Ngoài ra, bạn cũng cần quan sát và nhớ các hóa biểu, vị trí nốt nhạc trên khuông nhạc.

Các nốt nhạc trên đàn Organ

Cuối cùng, khi bắt đầu ngồi vào đàn, bạn cần dành ra khoảng 15 – 20p đầu để luyện cho ngón tay mình dẻo hơn rồi mới bắt đầu vào tập bài,

Nguyên tắc là tập từ chậm đến nhanh và đúng nhịp, đồng thời mắt bạn cũng phải luôn nhìn bản nhạc, tai nghe, chân dậm nhịp.

9. Hợp âm

Hợp âm organ sẽ gồm 7 nốt chính là Đô, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si được ký hiệu lần lượt là C, D, E, F, G, A, B trong đó chia thành 4 loại chính:

• Hợp âm trưởng/thứ: Được ký hiệu bằng chữ in hoa. Còn hợp âm thứ thì được ký hiệu bằng chữ in hoa và có chữ “m” phía sau. Ví dụ: hợp âm đô trưởng là C,hợp âm đô thứ là Cm
• Hợp âm thăng/giáng: là các hợp âm trưởng/thứ có thêm các ký hiệu dấu thăng (#) hoặc dấu giáng (b). Ví dụ: hợp âm đô thăng trưởng là C#, đô giáng thứ là Cbm.
• Các hợp âm trưởng/thứ có thêm ký hiệu khác, hoặc các chữ số: như M7, 7M, (+), (-), sus, aug, dim, (△),…. Ví dụ: CM7, Cm7, Fdim, Bsus,….
• Các hợp âm có dấu xẹt ngang (/): là những hợp âm phức tạp, với các ký hiệu khác và dấu xẹt ngang. Ví dụ: C#m/Fb, C Bdim/9,….

Các hợp âm phổ biến

• C (đô trưởng): Đô – Mi – Sol
• D (rê trưởng): Rê – Fa# – La
• E (mi trưởng): Mi – Sol# – Si
• F (fa trưởng): Fa – La – Đô
• G (sol trưởng): Sol – Si – Rê
• A (la trưởng): La – Đô# – Mi
• B (si trưởng): Si – Rê# – Fa#

10. Hướng dẫn cách tính nhịp hiệu quả và dễ dàng

Giá trị của các nốt nhạc

• Nốt đen: 1 phách, 
• Nốt trắng: 2 phách
• Nốt tròn: 4 phách.
• Nốt móc đơn: ½ phách, 
• Nốt móc kép: ¼ phách, 
• Nốt móc ba:1/8 phách
• Nốt móc tư: 1/16 phách.

11. Hướng dẫn tập đàn

Để tập đàn tốt, bạn cần tập theo quy trình sau: 

• Bước 1: Đọc nốt nhạc giúp bạn xác định được giai điệu của bài nhạc (cao hay thấp)
• Bước 2: Gõ nhịp phách giúp bạn xác định được tốc độ của bài nhạc (nhanh hay chậm)
• Bước 3: Tập nhạc bằng tay phải trước. Vì đây là những giai điệu chính của bài nhạc. Khi tập, bạn nên hát nhẩm theo, chân giữ nhịp nhanh để nhớ nốt, vững nhịp hơn.
• Bước 4: Tập hợp âm tay trái sau khi đã thạo tay phải để làm quen với các hợp âm của bài nhạc. Một lưu ý nhỏ là bạn nên chuyển hợp âm trong cùng một quãng 8, nghĩa là bạn có thể đàn các thể đảm của hợp âm vì hiệu ứng âm thanh là giống nhau mà lại dễ chuyển tay và nhanh thuộc hơn.
• Bước 5: Tập 2 tay một lúc. Bước này khá khó nhưng nếu tập trung và cố gắng chắc chắn bạn sẽ làm được. Khi ghép 2 tay lại để đánh, bạn nên nhẩm nốt, chân giữ nhịp để có thể nhanh thuộc nhịp hơn
• Bước 6: Tập ghép nhạc đệm từ chậm đến nhanh, tăng từng bước một để tránh bị rớt nhịp
• Bước 7: Tăng tốc. Sau khi đã thành thạo, bạn có thể luyện để tăng tốc độ đánh đàn của mình lên. Nếu kết hợp được với sắc thái, kỹ thuật ngón tay và âm sắc thì bài nhạc sẽ trở nên cực kỳ tuyệt vời

Lưu ý: Tập đàn là cả một quá trình dài và cần sự kiên nhẫn, bạn nên học từng bước. Chậm mà chắc. Học nhuyễn phần này sau đó hẳn chuyển qua phần khác. Đừng nên đốt cháy giai đoạn để rồi mọi thứ trở nên dở dang.

Như vậy, WElearn đã hé lộ cho bạn Những Điều Bạn Chưa Biết Về Các Nốt Nhạc Trên Đàn Organ. Hy vọng với những kiến thức trên, bạn có thể học đàn tốt hơn.

Xem thêm các bài viết liên quan

• Tuyển giáo viên dạy nhạc TPHCM
• Có Nên Học Chương Trình Tiếng Anh Tích Hợp Từ Sớm Không?
• Học Phí Trường THPT Chuyên Ngoại Ngữ