Hướng Nghiệp Cho Học Sinh Lớp 12

Sau 5 năm đi làm tôi nhận ra một điều rằng việc chọn nghề chỉ là bước đầu cho việc hình thành bước đi trên con đường sự nghiệp của bản thân. Thật ra việc chọn ngành học ở trường đại học với tôi giờ đây không hề quan trọng nếu như nhìn từ bên ngoài. Việc hướng nghiệp cho học sinh lớp 12 cũng quan trọng. Nhưng nó không quyết định cuộc đời của các bạn mãi mãi.

>>>> Xem thêm: Gia sư Lớp 12 dạy kèm tại nhà

1. Định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT

Bạn có tin một cử nhân kế toán nhưng đi làm nhân viên phát triển sản phẩm (giày da, dệt may, in ấn) thậm chí có thể làm một nhân viên pha chế?

Quay lại 9 năm về trước tâm trạng của tôi cũng giống như một số bạn học sinh lớp 12 bây giờ. Chọn ngành gì trường nào đây ta? Không biết bản thân mình thích gì. Hay giờ học cái gì cũng được sau này tìm việc gì dễ là được. Thế là chọn bừa chọn kế toán doanh nghiệp với suy nghĩ “non nớt”: ah, công ty nào cũng phải có kế toán, chắc học rồi dễ xin việc”.

Sau đó là tôi bắt đầu chọn trường phù hợp với năng lực của bản thân. Nếu như chọn được ngành theo học thì việc khoanh vùng những trường đại học, cao đẳng có điểm sàn mình nhắm có thể đạt được không khó.

Tôi ưu tiên những trường đại học nổi tiếng ở TPHCM hơn vì dù sao cũng sẽ được mang tiếng là trường uy tín, tấm bằng sẽ “có giá” hơn (tôi nghĩ vậy).

Hướng Nghiệp Cho Học Sinh Lớp 12 – WElearn gia sư

Năm đó tôi đăng ký 2 trường, một cao đẳng và một đại học cho cùng một ngành kế toán. May mắn là tôi đậu cả 2 trường. Dĩ nhiên tôi sẽ chọn trường đại học thay vì học cao đẳng. Thật ra cũng không thể so sánh đại học hay cao đẳng cái nào tốt hơn.

Nhưng thực tế các doanh nghiệp sẽ ưu tiên trình độ cử nhân đại học hơn là cao đẳng. Tuy nhiên nó chỉ là một tiêu chí khá nhỏ trong yêu cầu tuyển dụng. Nếu bạn có đủ năng lực và kinh nghiệm thì việc đậu phỏng vấn là chuyện dễ dàng.

Thường các ngành nghề không đòi hỏi chuyên môn cao như Bác Sĩ, Dược Sĩ,… thì thời gian học cho trình độ đại học là 4 năm, và thêm 0.5 năm cho nghiệp vụ sư phạm. Khoảng 1.5-2 năm đầu các em sẽ được học các môn học đại cương như: toán cao cấp, triết học, xác suất thống kê, thể dục,… thời gian còn lại để dành luyện chuyên ngành.

Năm nhất đại học có lẽ là một năm “rất dài” bởi những môn học không hề liên quan mấy với kiến thức 12 lớp dưới. Sang năm thứ 2 đây là một năm “tác động” rất lớn đến tâm lý của sinh viên. Nếu các bạn dần không cảm thấy hứng thú với ngành học mình chọn thì đây là thời gian dễ “bỏ cuộc” nhất. Vì thời điểm này các bạn sẽ bước đầu được tìm hiểu kiến thức chuyên ngành của mình. Cho nên có thể thấy việc Hướng Nghiệp Cho Học Sinh Lớp 12 quan trọng như thế nào!

2. Học sinh THPT nên chọn ngành nghề như thế nào?

Nếu như thời gian này bạn nghĩ mình muốn học nghề khác thay vì chuyên ngành đang theo thì các bạn nên làm gì? Sẽ có 2 lựa chọn: tiếp tục học và để dành đam mê cho sau này. Thứ 2 là tham gia thi lại ngành mình yêu thích. Sẽ không có bất kỳ ai có đáp án cho các bạn trong câu hỏi này vì thực sự chỉ có chính các bạn có câu trả lời.

Nếu thực sự các bạn không còn chút gì gọi là “hứng thú” với ngành học hiện tại. Và rất đam mê một lĩnh vực khác thì tôi nghĩ các bạn nên suy nghĩ thật kỹ trước khi chuyển ngành. Còn nếu chỉ đơn giản là cảm giác “không thích” thì tôi khuyên các bạn đừng nên phí thời gian, hãy tiếp tục học cho xong.

Một trăn trở nữa khi sau khi tốt nghiệp là có nên tìm việc đúng chuyên ngành. Hay thử sang một ngành khác? Với tôi và rất nhiều bạn sinh viên khác điều này là rất bình thường. Việc thành công ở một nghề tay trái sẽ rất dễ dàng nếu như các bạn hiểu và làm được những điều sau.

2.1. Chăm chỉ tích lũy kinh nghiệm và không ngại việc

Việc gì cũng vậy, thời gian đầu sẽ rất khó khăn. Các bạn phải liên tục học và hành để thạo việc công ty ở vị trí bạn đảm nhận. Thực tế bây giờ cho dù bạn có được tuyển dụng đúng vị trí chuyên ngành đi chăng nữa thì bạn vẫn học lại từ đầu. Vì kiến thức bạn học chỉ là lý thuyết còn đi làm là thực hành. Và với đặc thù của mỗi công ty thì có lẽ bạn chỉ sử dụng rất nhỏ lượng kiến thức đã được học.

Trong thời gian còn học năm nhất năm 2, bạn có thể đi làm thêm một số công việc bán thời gian, vừa để trang trải thêm vừa để học hỏi tích lũy kinh nghiệm cho mình. Việc làm thêm không nhất thiết phải đúng chuyên ngành bạn đang học, bởi lẽ nếu biết thêm về lĩnh vực khác sẽ tốt hơn, giúp bạn mở mang kiến thức.

Một số công việc bán thời gian hữu ích mà các bạn sinh viên thường chọn như làm gia sư tại các trung tâm gia sư, hay làm phục vụ, bán hàng,… những công việc này sẽ giúp bạn rèn luyện tính kiên nhẫn, giúp bạn ham học hỏi hơn và trở nên tự tin hơn khi bước ra đời.

2.2. Vậy với nhân viên mới của công ty bạn nên làm gì?

• Phải biết được lưu trình của các phần việc mình phụ trách
• Mỗi ngày tự liệt kê ra danh sách công việc mình làm trong ngày và ngày tiếp theo
• Sắp xếp làm những việc quan trọng và có tính khẩn cấp trước, việc gì không gấp có thể làm sau
• Thời gian đầu bạn không tự ý quyết định và giải quyết vấn đề xảy ra. Việc bạn nên làm suy nghĩ ra cách giải quyết. Sau đó là hỏi ý kiến của sếp trực tiếp mình xem có trùng khớp với ý tưởng của mình hay không. Dần dần tích lũy kinh nghiệm cho bản thân.
• Nếu có thời gian rảnh hãy học hỏi công việc của những đồng nghiệp khác hoặc những bộ phận khác. Trong công ty bạn chỉ phụ trách một mắc xích trong chuỗi lưu trình tạo ra sản phẩm. Do vậy việc học hỏi những công việc khác sẽ giúp bạn hiểu rõ cách tạo ra sản phẩm của công ty mình hơn. Và đó cũng là kinh nghiệm để bạn thăng tiến hay “nhảy” việc qua các công ty cùng lĩnh vực.

2.3. Sử dụng thành thạo tin học văn phòng và giỏi ít nhất một ngoại ngữ

Đây là yêu cầu tối thiểu của các công ty nước ngoài. Tuy nhiên nó có phần chuyên sâu hơn những gì bạn học. Đi làm việc sử dụng vi tính không còn nằm ở việc sử dụng các phần mềm như word, excel hay powerpoint, mà là sử dụng microsoft office, hệ thống ERP nội bộ, hệ thống quản lý PLM của khách hàng, microsoft dyamic AX,…

Toàn bộ những thông tin bạn trao đổi với khách hàng đều thông qua email. Và phần lớn là bằng tiếng anh. Do vậy, ngay từ những năm còn là sinh viên các bạn nên đầu tư ngoại ngữ.

2.4. Sẵn sàng chấp nhận làm lại từ đầu

Nếu một công ty tuyển dụng người hoàn toàn mới để đạo tạo. Bạn có cơ hội đậu phỏng vấn mà không phải đúng chuyên ngành của mình liệu bạn có chấp nhận học lại từ đầu hay không? Việc gì cũng vậy, thích hay không thì làm mới biết. Nếu ngồi đó suy nghĩ, phân tích và…sợ sệt thì bạn sẽ chỉ mãi dậm châm tại chỗ.

Thực tế là hơn 80% sinh viện tốt nghiệp phải làm trái ngành. Tuy nhiên họ vẫn thành công đảm nhiệm những vị trí cao trong công ty. Vì vậy, hãy cho bản thân mình cơ hội được thay đổi, biết đâu việc làm trái ngành nhưng lại đúng nghiệp của bản thân thì sao?

2.5. Biết sắp xếp công việc một cách logic

Yếu tố thành công không phải là bạn có chuyên môn giỏi. Vấn đề quan trọng là bạn biết cách sắp xếp công việc và xử lý tình huống trơn tru khi có vấn đề xảy ra. Bên cạnh đó việc hạn chế sai sót cũng rất quan trọng. Nếu bạn chưa có kinh nghiệm nhiều hãy bắt đầu phần việc của mình với tinh thần: cẩn thận, tỉ mỉ.

2.6. Biết từ bỏ và sống có tránh nhiệm

Ở mỗi vị trí công việc, mỗi ngành nghề đều yêu cầu những tính cách cá nhân “phù hợp”. Một nhân viên kế toán phải biết “keo kiệt”. Hay một nhân viên IT sẽ có thể ngồi yên một chỗ cả ngày. Nếu như bạn là một người quá “hào phóng” thì rất khó để đảm nhiệm một vị trí trong bộ phận tài chính của công ty. Hay bạn là người thích di chuyển thì liệu việc ở yên 1 chỗ 8h/ngày liệu bạn có thể chịu đựng trong thời gian dài.

Vì vậy hãy biết lắng nghe trái tim và hiểu rõ tính cách của bản thân. Từ đó chọn cho mình một công việc phù hợp. Để mỗi ngày đến công ty là sự tự nguyện. Chứ không phải gò bó, ép buộc hay luôn trong trạng thái “ức chế”.

Nếu theo đuổi công việc vì đam mê nhưng một ngày nào đó gánh nặng cơm áo gạo tiền mài mòn đi hết đam mê của bạn thì sao? Suy cho cùng để có thể làm việc mà không chán nản thì bạn phải có trách nhiệm. Có như vậy công việc mới bền lâu.

Trên đây là những chia sẻ của tôi sau từng ấy năm va chạm cuộc sống. Tuy không phải là tất cả những tôi tin sẽ giải tỏa được một phần nào đó sự lo lắng. Và cũng là để hướng nghiệp cho học sinh lớp 12 đang đứng trước sự lựa chọn đầy may rủi khi chưa cảm nhận bản thân mình thích gì, muốn gì, đam mê của mình ở đâu. Giúp các em định hướng ngành nghề tốt hơn.

Wind